Washington Philips
De 'Roaring Twenties', die prachtige tijd die voorafgaat aan de Beurskrach van ’28, de tijd van de charleston, Josephine Baker, cabaret in Berlijn & Parijs, Louis Armstrong, Blind Blake, in die culturele explosie tussen de twee oorlogen ontstaan de muziekstandardswaar we nu nog steeds van genieten. Uit die roerige tijd stamt ook de meest verstilde, mysterieuze gospel-blues ooit gemaakt.
Washington Phillips (1880-1954) wordt geboren in Teague, Oost-Texas en trekt al op zijn 15ede wereld in als een “jack-leg preacher”, een rondtrekkende predikant zonder wijding door de kerk. Hij verkoopt ook pruimen-op-sap, suikerriet en huisgemaakte zalfjes vanuit zijn ezelkar. Een kleine man die erg van snuiftabak houdt en zingt op een kar. Buren noemen hem een vreemde snuiter. Hij is een van die sloebers die een klein stukje land bewerkt en rondtrekt om het evangelie te verkondigen, muziek te maken en ijzergaren te verkopen. Alles om te overleven.
Muziek
Klik HIER voor de Denomination Blues van Washington Philips en HIER voor zijn A Mother's Last Words To Her Son door Awkward I.
Verpletterende opnames
Phillips is 47 als hij in december 1927 in Dallas 6 nummers opneemt voor Columbia (mogelijk na een tip van Blind Lemon Jefferson). Tussen ’28 en ’29 volgen nog 5 sessies, met in totaal 18 nummers op 78-toeren (2 zijn verloren gegaan). Voor het eerst hoort de wereld zijn heldere stem in combinatie met een onbekend instrument. Wat je hoort is verpletterd: ijle, onaardse, hypnotische klanken met tekst die dwars door je ziel snijdt. Zo puur en zo direct dat je je realiseert dat je luistert naar de roots van de gospel en de blues. Absoluut uniek.
Zijn teksten verhalen over wereldse ellende en de vredige berusting die volgt in Gods aanzien: “Take your burden to the Lord and leave it there”, “What are you doing in Heaven today?”. Soms behoorlijk kritisch over de kerk, in simpele woorden met enorme zeggingskracht zingt hij over “God’s peace”. De verkopen zijn in het begin goed (ruim 8.000 per titel) maar dan slaat in 1929 de crisis toe en van zijn laatste titel “The Church needs good deacons” worden er nog maar 800 verkocht. Washington Phillips verdwijnt uit beeld. Of hij nog gespeeld heeft weet niemand. Volgens een lokaal krantenberichtje overlijdt hij in 1954 na een val van de trap in het verzorgingshuis van Teague.
Mysterieus instrument
Over het mysterieuze instrument dat hij bespeelt is de laatste jaren veel geschreven. Het zou om een dolcelea gaan, of een phonoharp, een celestaphone of een soort van dulcimer. Allemaal instrumenten van het type citer (met of zonder frets). Op de enige foto (uit 1927) waarop Phillips te zien is met zijn instrument zien we hem met twee aan elkaar vastgemaakte citers zonder frets. Uit 1907 stamt een krantenverslag waarin de journalist dit instrument beschrijft als een grote, zelfgebouwde contraptie die Phillips zijn “manzarene” noemt. Een zelfbouw dubbele citer met een hemelse klankkleur staat dus aan de basis van de gospel en de blues!
Veel artiesten hebben nummers van Phillips in hun repertoire opgenomen, bijv. Sister Rosetta Tharpe en Ry Cooder of Phil Cook. Geniet ook vooral van onze eigen Djurre de Haan (Awkward i) en zijn intense versie van A Mothers Last Words to her Son (op autoharp, link boven).
Nog een weetje: de eerste LP (Denomination Blues) met de 16 nummers van Phillips werd door een Nederlander gemaakt, Guido van Rijn in 1979 op zijn eigen Agram-label.
