Billie Holiday
door Guido van den Boorn
Als iemand je zou vragen welke song in de 20ste eeuw het meest invloedrijk is geweest, zou je niet onmiddellijk denken aan een rootsnummer. Ik vermoed dat je zou gaan zoeken in het repertoire van een Frank Sinatra, een Charles Aznavour of de Beatles. Toch komt dat nummer niet daarvandaan maar uit de rootshoek.
Gedicht
In 1999 publiceert Time Magazine de uitslag van een internationaal onderzoek naar de song met de meeste impact in de 20steeeuw. Dat blijkt 'Strange Fruit te zijn, geschreven – als gedicht – in 1937 door de blanke, joodse dichter Abel Meeropol (1903-86) onder de pseudoniem Lewis Allen. Meeropol komt uit een nest waar meer beroemde activisten uit zijn voortgekomen, nl. de DeWitt Clinton High School, New York, o.a. James Baldwin en Burt Lancaster.
Bitter Fruit
Totaal van de kaart door een gruwelijke foto van een lynchpartij van twee Afro-Amerikanen in Marion, Indiana dicht hij een korte tekst onder de titel 'Bitter Fruit'.
De beeldspraak is verpletterend: lijken als fruit hangend in een boom. Het gedicht wordt gepubliceerd in twee obscure, communistische bladen. Abel componeert er muziek bij en zijn vrouw Anne zingt het nummer in 1938 voor het eerst bij een bijeenkomst van de communistische Teacher’s Union. Het zal uitgroeien tot de eerste keiharde aanklacht tegen de racistische wantoestanden in de V.S. Er zijn tot in de jaren ’60 meer dan 2000 lynchpartijen in de zuidelijke staten!
Billie Holiday
Meeropol laat zijn gedicht / song in 1938 lezen aan Billie Holiday bij een optreden in New York. Die raakt helemaal van de kook en zet het nummer op de plaat onder de titel “Strange Fruit”. Daarmee tekent Holiday voor een sensatie en meteen voor haar beroemdste song.
Strange Fruit
Southern trees bear a strange fruit,
Blood on the leaves and blood at the root,
Black bodies swinging in the Southern breeze,
Strange fruit hanging from the poplar trees.
Pastoral scene of the gallant South,
The bulging eyes and the twisted mouth,
Scent of magnolia, sweet and fresh,
Then the sudden smell of burning flesh!
Here is a fruit for the crows to pluck,
For the rain to gather, for the wind to suck,
For the sun to rot, for the trees to drop,
Here is a strange and bitter crop.
Abel Meeropol wordt daarmee een van de allereerste voorvechters van rassengelijkheid in de V.S. Hij wordt tijdens de communistenjacht van senator McCarthy ook bekend als hij de twee zonen van Ethel en Julius Rosenberg, Robert en Michael in 1953 adopteert. Vader en moeder Rosenberg zijn 2 weken eerder geëxecuteerd voor landverraad en spionage. Voor Meeropol is dat ook een lynchpartij na een rabiate heksenjacht.
Klik HIER om Robert Meeropol (Rosenberg) te horen en zien praten over Strange Fruit en Holiday het te horen en zien zingen.
Spookachtige Hart & Bonamassa
Roots en americana kennen vrolijke, diepzinninge, treurige, gewelddadige nummers en nog veel meer. De realiteit van alle dag dringt overal in door. Maar de hardheid waarmee de jazz ballad “Strange Fruit” het wezen van racisme in de V.S. verbeeldt is sinds 1938 niet meer geëvenaard. Dat maakt deze rootssong volgens Time Magazine tot het nummer met de meeste impact van de 20ste eeuw.
Uit de honderden uitvoeringen van de song, HIER de spookachtige versie van Beth Hart & Joe Bonamassa uit 2013.
Abel Meeropol met zijn 2 geadopteerde zonen Michael en Robert Rosenberg